Futbol için ifade edilen ve gerçek anlamda klişe olan bir cümle vardır. Güya futbol izlemenin kültürsüz insanların işi olduğunu savunan kişilerin kullandığı: “22 adam bir topun peşinde koşuyor işte”. Bu cümle sadece karşı tarafı küçümsemekle kalmıyor aynı zamanda cinsiyetçi bir tavır da barındırıyor. Çünkü, her alanda olduğu gibi futbolda da kadınlar vardır ve yeri geldiğinde erkeklerden çok daha başarılı olabilmektedirler. Elbette kadınlar da bir topun peşinde koşuyorlar ve koşmaya devam edecektirler. Bazen topun peşinde koşmakla kalmıyorlar, yeri geldiğinde erkeklere hiç düşünülmeden verilen, kadınların ise zorla elde ettikleri haklarının da peşinden koşuyorlar. Günümüzde kadınlar ve erkekler arasında benzer meslekleri icra etmelerine rağmen hala daha eşit ücret alamamaları maalesef devam etmekte. Bu durum sporda da geçerli. Geçtiğimiz şubat ayında Amerika Birleşik Devletleri Futbol Federasyonu internet sitesinde bir açıklama yayımlayarak kadın milli takım sporcularının, erkek milli takım sporcuları ile aynı ücreti alacağını duyurdu. 6 yıl önce 8 Mart Dünya Kadınlar Günü‘nde başlayan ve 2019 yılında zaferle sonuçlanan eşit ücret için açılan davaya ön ayak olan isimse Megan Rapinoe idi.
Adalet Arayışı
Zamanında yaptığı açıklama farklı yönlere çekilip “kendini Messi falan zannediyor herhalde” diyenler bile olmuştu. Rapinoe’nun anlatmaya çalıştığı ise; aynı işi yapmalarına rağmen elde edilen gelirden, erkeklere göre daha az oranda pay almalarının kabul edilemez olduğu yönündeydi. Erkek milli takımı elde edilen gelirden yüzde 50 alırken, kadınlara gelince ücretlendirmenin çok daha az olmaması gerektiğini savunmuştu. Megan Rapinoe sadece daha az ücretlendirme ile alakalı bir karşı duruş sergilememiş aynı zamanda haksızlık yapıldığını gördüğü her konuda adalet arayışını dile getirmekten geri kalmamıştı. Amerikalı aktör Joaquin Phoenix oynadığı Joker karakteriyle Oscar’ı kazandığı zaman yaptığı konuşmasında: “Hiçbir hak mücadelesi birbirinden ayrı düşünülemez, hepsi birbirine bağlı ve çok önemlidir.” ifadelerini kullanmıştı. Rapinoe de verdiği mücadelede kimin ne diyeceğine aldırış etmedi ve asla geri adım atmadı.
Kariyer Basamakları
Megan Rapinoe, 5 Temmuz 1985 yılında Amerika’nın California eyaletine bağlı Redding’ de dünyaya gelmişti. İkiz kardeşi olan futbolcunun toplamda da 6 kardeşi var. Aynı zamanda baba tarafından İtalyan ve İrlanda kökenlerine sahip. Belki de bu dik duruşunu İrlandalı geninden alıyordur. Muhtemelen her birimizin örnek aldığı biri veya birileri vardır. Rapinoe’nun örnek aldığı kişi ise abisi Brian olmuştu. Onu futbol oynarken izlemiş ve ikiz kız kardeşi Rachel ile beraber futbola başlamışlardı. Redding uyuşturucunun yaygın olduğu bir yer olarak bilinir ve kızların abisi Brian’da bu batağa düşenlerden olmuştu. Brian’ın kararlı bir şekilde uyuşturucuyu bırakmasını sağlayan ise kız kardeşlerinin elde ettiği başarılar oldu. Abileri onlara futbol konusunda öncü olurken onlar da abilerine birer yol gösterici olmuşlardı.
Amerika Kadın Milli Takımı ile 100’den fazla maça çıkan Rapinoe, 2015 ve 2019 yıllarında Dünya Kupası’nda şampiyonluk yaşarken, 2019’da FIFA tarafından yılın en iyi kadın futbolcusu seçildi. Yine 2019’da FIFA Dünya Kupası Altın Top ve altın ayakkabı ödüllerinin sahibi oldu. 2012 Londra Olimpiyatları’ndan altın, pandemi nedeniyle 2021’de gerçekleşen 2020 Tokyo Olimpiyatları’ndan ise bronz madalya ile ülkesine döndü. Birçok futbol kulübünde oynayan Rapinoe, 2012-2013 sezonunda oynadığı Lyon’la da şampiyonluk yaşamayı başardı.
Haklı Duruş
Futboldaki başarılarının yanı sıra onu haksızlıklar karşısındaki net duruşuyla çok daha iyi tanıdık. 2012 yılında verdiği bir röportajda eşcinsel olduğunu açıklayan Megan, bu cesaretiyle de birçok isime ön ayak oldu. Avustralyalı yüzücü Ian Thorpe da benzer bir açıklamayı 2014’te yapmış ve yıllardır içinde sakladığı cinsel kimliği nedeniyle depresyonla mücadele etmek zorunda kaldığını dile getirmişti. Kim bilir belki de Megan Rapinoe’nun kararlılığından cesaret almıştır.
LGBT+ haklarını hep savunan Megan Rapinoe, cinsel kimliklerini gizlemek istemeyen erkek futbolcular için güvenli bir ortamın olmadığını yaptığı pek çok konuşmasında dile getirdi ve bunun değişmesi için de mücadele vermeye devam edeceğinin altını çizdi. Ayrıca, Donald Trump’ın homofobik söylemleri nedeniyle Beyaz Saray’da verilen resepsiyona gitmeyi reddetmiş ve sık sık eski başkanla ters düşmüştür. Megan Rapinoe, 2019 yılında oynanan FIFA Kadınlar Dünya Kupası sırasında Trump’un söylediği: “önce kupayı alsın, sonra konuşsun” cümlesine gereken cevabı saha içinde fazlasıyla verdi. “Bizim gibi renkli kişilere tahammülü ve saygısı yok. Dolayısıyla benim de kendisine saygı göstermem mümkün değil” ifadesini kullanarak Trump’a ayrıca saha dışında da cevabını verdi.
Aktivist
Adil ücret isteği, LGBT+ hakları savunuculuğu derken Rapinoe’yu ırkçılık konusundaki eylemleriyle de sık sık gördük. NFL oyuncularından Colin Kaepernick, 2016 yılında Amerika’nın çeşitli eyaletlerinde yaşanan polis şiddeti nedeniyle milli marş okunurken diz çökme eylemini başlatan isim olmuştur. Kaepernick’e ilk desteği veren isimlerden birisi de Megan Rapinoe’ydi. Federasyonun millî marşlarda ayakta durulmasına yönelik kararının ardından Megan Rapinoe ayakta durmuş ancak elini kalbine götürmemişti. 2020’de yaşanan polis şiddetinde George Floyd’un ölümünün ardından başlayan eylemlerin aslında ne kadar haklı olduğunu bir kez daha ortaya koymuştur. Ve, bu eylemler hemen hemen bütün spor dallarına yayılmıştı.
Megan Rapinoe adil ücretlendirme hakkını takım arkadaşlarıyla beraber elde etmiş olsada başkalarının haklarını aramaktan ve savunmaktan asla vazgeçmedi. Rapinoe’de ilk dikkatimizi çeken renkli saçları. Bunun yanı sıra kendi yaşamında da renkli giyinmeyi seven biri. Ancak, adil olmayan bu dünyada birden fazla rengin haklarını savunurken kendisi dünyaya rengini veriyor. Onu izlerken sadece iyi bir futbol izlemiyor başka güzel şeyleri de görmeye başlıyorsunuz. Megan Rapinoe varken hem futbol sahaları hem de evren çok daha güzel bir hal alıyor. Yakın gelecekte bütün hak arayışlarının cevabını bulması ve dünyanın daha yaşanılabilir bir yer olması dileğiyle.